4.2. Mevzuat ve Hukuki Altyapı
Ülkemizde kamu verilerinin tanımlanması, toplanması, sınıflandırılması, paylaşımı, yeniden kullanımı gibi süreçleri kapsayan temel bir mevzuat bulunmamaktadır. İlgili içeriğe sahip bir mevzuata ihtiyaç olduğu 2002 yılında tespit edilse de (2003-2004 KDEP 17, 18 no’lu eylemler) sadece “Kişisel Verilerin Korunması Kanunu” yasalaşmıştır.
Adalet Bakanlığı’nca hazırlanan ve henüz yasalaşmayan “Devlet Sırrı Kanunu Tasarısı”nda devlet sırrı; açıklanması veya öğrenilmesi, Devletin dış ilişkilerine, milli savunmasına ve milli güvenliğine zarar verebilecek; anayasal düzeni ve dış ilişkilerinde tehlike yaratabilecek ve bu nedenlerle niteliği itibarıyla gizli kalması gereken bilgi ve belgeler olarak tanımlanmıştır (TBD, 2016).
Yine Adalet Bakanlığı’nca hazırlanan ve henüz yasalaşmayan “Ticari Sır, Banka Sırrı ve Müşteri Sırrı Hakkında Kanun Tasarısı”nda ise;
Ticarî sır: Bir ticarî işletme veya şirketin faaliyet alanı ile ilgili yalnızca belirli sayıdaki mensupları ve diğer görevlileri tarafından bilinen, elde edilebilen, özellikle rakipleri tarafından öğrenilmesi halinde zarar görme ihtimali bulunan ve üçüncü kişilere ve kamuya açıklanmaması gereken, işletme ve şirketin ekonomik hayattaki başarı ve verimliliği için büyük önemi bulunan; iç kuruluş yapısı ve organizasyonu, malî, iktisadî, kredi ve nakit durumu, araştırma ve geliştirme çalışmaları, faaliyet stratejisi, hammadde kaynakları, imalatının teknik özellikleri, fiyatlandırma politikaları, pazarlama taktikleri ve masrafları, pazar payları, toptancı ve perakendeci müşteri potansiyeli ve ağları, izne tâbi veya tâbi olmayan sözleşme bağlantılarına ilişkin veya bu gibi bilgi ve belgeleri,
Banka sırrı: Bankanın yönetim ve denetim organlarının üyeleri, mensupları ve diğer görevlileri tarafından bilinen malî, iktisadî, kredi ve nakit durumu ile ilgili bilgilerle, bankanın müşteri potansiyeli, kredi verme, mevduat toplama, yönetim esasları, diğer bankacılık hizmet ve faaliyetleri, risk pozisyonlarına ilişkin her türlü bilgi ve belgeleri,
Müşteri sırrı: Ticarî işletme ve şirketlerin, bankaların, sigorta şirketlerinin, sermaye piyasasında ve malî piyasalarda faaliyet gösteren aracı kurumların, kendi faaliyet alanlarıyla ilgili olarak müşteriyle ilişkilerinde, müşterinin şahsî, iktisadî, malî, nakit ve kredi durumuna ilişkin doğrudan veya dolayısıyla edindikleri tüm bilgi ve belgeleri,
olarak tanımlanmıştır (TBD, 2016).
Kamu verisinin gizlilik açısından sınıflandırılmasına ilişkin temel düzenleme, Bakanlar Kurulu kararıyla yürürlüğe konulan 1964 tarihli “Gizlilik Dereceli Evrak ve Gerecin Güvenliği Hakkında Esaslar”dır(TBD, 2016).
• Çok Gizli, Millî menfaatlerimize hayati bakımından son derece büyük zarar verecek olan, güvenlik bakımından olağanüstü öneme sahip evraklar,
• Gizli, Millî güvenlik, prestij ve menfaatlerimize ciddi surette zarar verecek, yabancı bir devlete geniş faydalar temin edecek evraklar,
• Özel, Milletimizin menfaat ve prestijine zarar verecek, bir şahsın zarar görmesine neden olacak, yabancı bir devlete fayda temin edecek evraklar,
• Hizmete Özel, “ÇOKGİZLİ”, “GİZLİ” ve “ÖZEL” gizlilik dereceleriyle korunması gerekmeyen ve bilmesi gerekenlerden başkası tarafından bilinmesine lüzum görülmeyen evraklar
Kamu verisinin paylaşımına yönelik kısıtlamaların yer aldığı yasal düzenlemeler aşağıda belirtilmiştir:
· 2709 Sayılı Türkiye Cumhuriyeti Anayasası (20.madde)
· 6698 sayılı Kişisel Verilerin Korunması Kanunu, 4982 sayılı Bilgi Edinme Hakkı Kanunu (5.madde)
· 2937 sayılı Devlet İstihbarat Hizmetleri ve Milli İstihbarat Teşkilatı Kanunu,
· 5352 sayılı Adli Sicil Kanunu (7.madde)
· 633 sayılı Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığının Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararname (33.madde)
· 5502 sayılı Sosyal Güvenlik Kurumu Kanunu (35.madde)
· 4458 sayılı Gümrük Kanunu (12.madde)
· Güvenlik Soruşturması ve Arşiv Araştırması Yönetmeliği ( Tarih ve Sayılı Resmi Gazete) Resmî İstatistiklerde Veri Gizliliği ve Gizli Veri Güvenliğine İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik ( Tarih ve Sayılı Resmi Gazete)
· Adli Sicil Yönetmeliği ( Tarih ve Sayılı Resmî Gazete)
· Tapu ve Kadastro Verilerinin Paylaşımı Hakkında Yönetmelik ( Tarih ve Sayılı Resmî Gazete)
· Harita ve Harita Bilgilerini Temin ve Kullanma Yönetmeliği ( Tarih ve Sayılı Resmî Gazete)
· Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı İstatistik Sistemi Veri Yönetmeliği ( Tarih ve Sayılı Resmî Gazete)
Kurum ve kuruluşlar, açık kamu verilerinin tespitinde, kendi mevzuatında yer alan hükümlere göre hareket etmekte ve bu mevzuat hükümleri doğrultusunda kamu verilerini paylaşmaktadır (TBD, 2016). Bu kapsamda verilerin paylaşılabileceğine dair ifadeler içeren düzenlemeler aşağıda belirtilmiştir:
· “5018 sayılı Kamu Malî Yönetimi ve Kontrol Kanunu”
· “4982 sayılı Bilgi Edinme Hakkı Kanunu”
· “5429 sayılı Türkiye İstatistik Kanunu”
· “26179 sayılı Kamu İdarelerinde Stratejik Planlamaya İlişkin Usul Ve Esaslar Hakkında Yönetmelik”
· “2006/3 Sayılı Başbakanlık Genelgesi-Başbakanlık iletişim Merkezi (BİMER)
· “6328 Sayılı Kamu Denetçiliği Kurumu Kanunu”
· “28541 Sayılı Ticaret Sicili Yönetmeliği”
· “29301 Sayılı Ulusal Coğrafi Bilgi Sisteminin Kurulması Ve Yönetilmesi Hakkında Yönetmelik”
Last updated