4.3.2. Açık Yönetim Ortaklığı Girişimi
Last updated
Last updated
AYO’ya Eylül 2011’de dahil olan Türkiye’de hangi kurum tarafından takip edileceği konusunda 2013/9 sayılı Başbakanlık Genelgesi’nde şu şekilde belirtilmiştir: “Hükümetimiz tarafından büyük önem verilen Açık Yönetim Ortaklığı Girişimi çerçevesinde Ülkemiz adına şu anda yürütülmekte olan ve bundan sonraki dönemde hazırlanacak tüm plan, program, strateji ve politikaların belirlenmesi, bunların uygulanmasının takip ve gözetimi ile güncel gelişmelere göre gerekli değişikliklerin yapılması, söz konusu süreçlere mümkün olduğunca sivil toplum kuruluşları ile özel sektör temsilcilerinin de katılımının sağlanması, ulusal ve uluslararası platformlarda Ülkemizin temsil edilmesi ve yapılacak çalışmalarda gerekli koordinasyonun sağlanması hususlarında 2009/19 sayılı Başbakanlık Genelgesi ile kurulan "Türkiye'de Saydamlığın Artırılması ve Yolsuzlukla Mücadelenin Güçlendirilmesi Komisyonu Başkanı" yetkilendirilmiştir. Bu kapsamda yürütülecek tüm çalışmalara idari ve teknik destek verilmesi ile alınan kararların kamu kurum ve kuruluşlarınca uygulanmasının takibi Başbakanlık Teftiş Kurulu Başkanlığı tarafından yapılacaktır.”
Türkiye AYO’ya katılım sürecinde gerekli tüm süreçleri tamamlamış, 2012 yılında ulusal eylem planını yayınlamıştır. Eylem planında gerçekleştirilmesi taahhüt edilen eylemler şu şekildedir:
Konu Başlığı
Eylemler
Kamuda dürüstlüğün artırılması
www.saydamlik.gov.tr isimli bir web portalı kurulması; saydamlık, yolsuzluk, aşırı bürokrasi gibi alanlarda yürütülen projeler, kanun tasarı ve teklifleri vs. konusunda bilgi verilmesi ve vatandaş önerilerinin alınması
Vatandaş, özel sektör, STK’nın katılacağı ve yılda en az 1 kere düzenlenecek olan Kamuda Saydamlık ve Açıklık Danışma Platformunun hayata geçirilmesi
Yolsuzluğa açık risk alanlarının belirlenerek bir yolsuzluk risk haritası çıkarılması ve yolsuzluğa karşı caydırıcı tedbirlerin alınması
Saydamlık, yolsuzluk, aşırı bürokrasi gibi alanlarda alınan tedbirlerin ve uygulanan politikaların yerindeliğinin ve kamuoyu nazarında etkinliğinin ölçülmesi için anket yapılması ve paylaşılması
Harcamalara ilişkin verilerin vatandaşlar tarafından daha kolay anlaşılması ve kamu harcamalarında şeffaflığın sağlanması için www. harcama.gov.tr isimli bir web portalı kurulması
Kamu hizmetlerinin kalitesinin yükseltilmesi
Vatandaşların politika yapma süreçlerine aktif katılımının sağlanması için www.duzenleme.gov.tr isimli bir web portalı kurulması
Elektronik ihale sisteminin kurulması (elektronik ortamda teklif gönderme ve teklif değerlendirme de dâhil)
Tablo: Ulusal Eylem Planı AYO, 2012
AYO kurallarına göre bir ülke iki eylem planı dönemi kadar (4 yıl) sürede taahhütte bulunduğu eylemleri yerine getirmez ise Kriter ve Standartlar Alt Komitesi ilgili ülkenin üyeliğini tekrar değerlendirebilir. Bu kapsamda AYO’nun 2014 yılında gönderdiği ve yayınladığı mektupta Türkiye’nin durumu ile ilgili Bağımsız Raporlama Mekanizması (IRM) tarafından bir rapor üretilememesi sebepleri şunlardır (OGP Letter, 2014):
1. Destek birimi ve IRM tarafında herhangi bir yetkili ile iletişime geçilememiştir,
2. Ulusal Eylem Planı ile ilgili öz değerlendirme raporu sunulmamıştır,
3. Ulusal Eylem Planı’nda yer alan eylemler yerine getirilmemiştir.
Bu kapsamda 1 Temmuz 2014’e kadar yeni bir eylem planının devreye alınması talep edilmiş ve bir önceki eylem planı döneminde yaşanan sorunların tekrar yaşanmaması istenmiştir. Bu kararı takiben, Nisan 2016’da Saydamlığın Artırılması ve Yolsuzlukla Mücadelenin Güçlendirilmesi Eylem Planı’na yönelik mevzuat değişikliği önerilerinin hayata geçirilmesi için gerekli çalışmaların sorumlu kurum ve kuruluşlarca yürütülmesini içeren stratejinin de yer aldığı Başbakanlık Genelgesi Resmi Gazete’de yayımlanmıştır. Bu genelgede, saydamlığın artırılması ve yolsuzlukla mücadelede atılması gereken adımlar ile ilgili, 2016-2019 yılları için yeni bir eylem planı yer almaktadır. 2016 Eylül ayında ise, bu gelişmelere karşın AYO’nun ilk üyelerinden olan Türkiye’nin üyeliğinin 2014 yılından beri yeni bir plan sunulmaması ve 2011’de sunulan ilk eylem planı doğrultusunda herhangi bir ilerleme kaydedilmemesi üzerine pasif duruma alındığı açıklanmıştır. (TÜSV, 2016). Ancak 27 Eylül 2017’de yayınlanan mektupta Türkiye’nin üyeliğinin pasif duruma alınmasının ardından AYO Yürütme Komitesi ile bir sene boyunca iletişime geçilmemesinden dolayı Türkiye’nin katılımcı ülke pozisyonunun sonlandırıldığı ifade edilmiştir (OGP Letter, 2017).