3.2.5. Suudi Arabistan

Açık devlet verisine yönelik çalışmalar diğer ülkelerle birlikte Suudi Arabistan’da başlamıştır. Suudi Arabistan’daki veri altyapılarının yenilenmesine yönelik süreçler on yıllar öncesinden başlamış olsa da resmi e-devlet programı Yesser 2005 yılında hayata geçmiştir (Alshehri & Drew, 2010). Yesser programının öncelikli amacı kamu kurumlarında dijital dönüşümün gerçekleştirilmesidir. İlgili program iki aşamadan oluşmaktadır. İlk aşama 2006-2010 yılları arasında gerçekleştirilmiş olup ikinci aşama 2012 yılında başlamıştır. Yesser programının hedeflerinden bir diğeri de devletin vatandaşlara daha iyi hizmet sunmasına olanak sağlamaktır.

Suudi Arabistan e-devlet süreçlerinde yeni bir dönem başlatan aksiyon ise 2011 yılında Açık Devlet Verisi sürecinin başlatılmasıdır. İlgili süreç kapsamında hem ulusal açık veri portalından hem de Ekonomi Bakanlığının web sitesi üzerinden kamu verileri sunulmuştur (Elbadawi I. A., 2012).

Açık Veri Kılavuzu hazırlanması kapsamında Yesser ekibi bir danışmanlık firması olan Exantium ile çalışmıştır. Kılavuz ile kamu yetkililerini, iş dünyasına ve ulusal portal üzerinden sunulacak verileri kullanması beklenen taraflara açık veri kapsamının tanıtılması, kritik esasların açıklanması amaçlanmıştır. Kılavuzun hazırlanmasının ardından Yesser ekibi Kasım 2014’te bir atölye çalışması düzenlemiştir. 150 kamu yetkilisinin katıldığı çalışmada kılavuz tanıtılmış ve ODI eğitmeni tarafından ilgili konular üzerine farkındalık eğitimi verilmişti (Elbadawi I. , 2015).

Data.gov.sa yatırımlar, harcamalar, tarım ve balık, eğitim, enerji ve su, sağlık, sanayi, iş gücü, nüfus ve emlak, sosyal sigorta, sosyal hizmet, ticaret, ulaşım ve iletişim, meteoroloji alanlarında 500 civarında veri seti içermekte olup DKAN altyapısını kullanmaktadır (http://dkan.readthedocs.io/en/latest/introduction/dkan-sites.html).

Suudi Arabistan açık devlet süreçlerinin yeterliliklerini sağlamak adına açık veri süreçlerini tüm bakanlıklara yayma çalışmalarını gerçekleştirse de uygulama süreçlerinde birçok engelle karşılaşmıştır. AlRushaid & Saudagar (2016)’a göre uluslararası endekslerde açık veri yaygınlığı kapsamında ülkenin yeterince üst sıralarda olamamasının sebebi de budur. AlRushaid & Saudagar (2016)’a göre açık devlet süreçlerinin yaygınlaşamamasındaki bir diğer sorun ise devletin kullanıcılara açık devlet verisinin sağlayacağı faydaları yeterince iyi sunamamış olmasıdır. Bu da vatandaşların sürece katılım sağlamasının önüne geçmektedir. Açık devlet verisi kullanılarak geliştirilen uygulama ve hizmetin de az sayıda olması da ülkenin açık devlet verisinden yeterince faydalanamamasına sebebiyet vermektedir.

Suudi Arabistan AYO üyesi değildir ve aynı zamanda “Bilgi Edinme Kanunu” mevcut değildir (Open Data Watch, 2016). Ayrıca The World Wide Web Foundation (2015) raporunda ise verilerin paylaşımında kullanıcıların sürece yeterince dahil edilmemesinden dolayı Suudi Arabistan tek taraflı açık devlet verisi sürecini başlatan ülkeler arasında yer almıştır. İlgili raporda politik kısıtlamalardan dolayı açık verinin politik ve sosyal etkisinin kısıtlı olacağı belirtilmiştir.

Last updated